Bol.com auto
Advertentie (no cookies)

Om schadelijke roetuitstoot (fijnstof) terug te dringen worden sinds 2007 nieuwe dieselauto’s af-fabriek voorzien van een roetfilter of Diesel Partikel Filter. Maar hoe werkt een roetfilter eigenlijk? Carblogger zocht het voor je uit!

Werking roetfilter (DPF)

Een roetfilter is een onderdeel dat in het uitlaatsysteem van een dieselauto is gemonteerd. De uitlaatgassen stromen er doorheen en het filter vangt tot 99% van de roetdeeltjes (of roetpartikels) uit de uitlaatgassen op in een soort kanaaltjes die aan het uiteinde gesloten zijn maar waar het uitlaatgas wel uit kan. Een roetfilter is dus iets anders dan een katalysator, die schadelijke uitlaatgassen omzet in minder schadelijk uitlaatgassen middels een chemische reactie.

Werking roetfilter

Werking roetfilter (DPF)

Tegendruk

Het filterelement zelf (monoliet) zit in de roetfilterbehuizing en vangt dus zo veel mogelijk roetdeeltjes op. Een deel van de opgevangen roet zal vanzelf verbranden bij normaal gebruik van de auto (passieve regeneratie), maar een deel ook niet, waardoor het filter op den duur verstopt zou kunnen raken. Een motor moet echter goed kunnen “uitademen” om zijn vermogen te leveren. Om te controleren of de uitlaatgassen goed naar buiten kunnen stromen zitten er daarom sensoren voor en na het roetfilter. Zij meten de tegendruk van het filter en communiceren met het motormanagement van je auto. Wordt de tegendruk van het roetfilter te hoog dan zal de auto besluiten om de opgevangen roetdeeltjes te gaan verbranden om de doorstroom van uitlaatgassen te waarborgen. Dit noemen we actieve regeneratie.

Actief regenereren

roetfilter onder auto

Roetfilter onder auto

Bij actief regenereren wordt er voor gezorgd dat de temperatuur in het roetfilter toeneemt tot meer dan 600 graden Celsius om de verzamelde roetdeeltjes te verbranden. Om dit te bereiken moeten de uitlaatgassen enorm heet worden. De motor zal hiertoe tijdelijk een klein beetje extra brandstof inspuiten tijdens de uitlaatslag van de motor.

De roetdeeltjes verbranden nu tot onschuldige CO2– en waterdeeltjes die wel naar buiten kunnen stromen. De auto kan bij het regenereren  tijdelijk wat meer brandstof gebruiken. Eerdere generatie dieselauto’s maken gebruik van een additief (Eolys) dat toegevoegd wordt aan de dieselbrandstof en helpt de roetdeeltjes bij een lagere temperatuur (450 graden) te verbranden. Dit kost minder extra brandstof, maar het speciale reservoir hiervoor moet wel elke 80.000 tot 120.000 km bijgevuld worden.

Meestal wordt na zo’n enkele honderden kilometers (afhankelijk van type motor en gebruik) het actieve regeneratieproces gestart, en verbrandt het merendeel van het achtergebleven roet. Dit duurt idealiter zo’n 5 – 10 minuten. Er blijft wel een heel klein beetje as achter (deeltjes andere stoffen die niet verbranden bij regenereren), waardoor na 80.000 tot 250.000 kilometer de kans bestaat dat het filter vervangen of schoongemaakt moet worden. Hierbij moet gezegd worden dat latere generatie dieselauto’s veel langer met hun roetfilter doen dan de eerste generatie. De auto geeft het zelf aan als het roetfilter verzadigd is middels een waarschuwing op het dashboard.

Korte stukjes

Als je veel korte stukjes met een auto rijdt, komt de motor niet op bedrijfstemperatuur. De uitlaatgassen worden niet heet genoeg voor passieve regeneratie en de ritten zijn te kort voor actieve regeneratie. Het roetfilter zal in dat geval eerder verzadigd raken met roetdeeltjes en de auto zal sneller een DPF-storingslampje gaan tonen. Het is daarom raadzaam om regelmatig een langere rit (meer dan 15 minuten) te maken. De motor kan dan op bedrijfstemperatuur komen en krijgt de kans het roetfilter te regenereren. Let wel: je hoeft niet op hoge snelheid of met veel toeren te rijden om dit te laten gebeuren, maar meer dan 2000 toeren per minuut wordt aanbevolen. De garage kan ook een geforceerde regeneratie starten met diagnose-apparatuur.

Speciale motorolie

Als een dieselauto is voorzien van een roetfilter, dan wordt door de fabrikant speciale motorolie voorgeschreven. Het gaat hier om zogenaamde ‘low saps’-olie met een verminderde hoeveelheid metaalhoudende additieven, fosfor en zwavel. Deze olie zorgt voor zo min mogelijk asresten als de olie verbrandt, want deze resten verstoppen het roetfilter. Natuurlijk behoort een auto niet te veel olie te verbranden, maar als dat dan toch gebeurt, dan is het fijn als het roetfilter niet ook nog verstopt raakt.

Roetfilter vol

Roetfilter (DPF) storingslampje

Voorbeeld roetfilter(DPF)-storingslampje

Als het zo ver is gekomen dat je een storing hebt aan je DPF/roetfilter (meestal een volgelopen roetfilter*) zal er een melding op je dashboard getoond worden. Je auto gaat meer verbruiken, en in een uiterst geval kan het gebeuren dat de motor in noodloop gaat (geen kracht meer) of zelfs helemaal niet meer wil starten. Als een geforceerde regeneratie niet meer helpt, dan kan het noodzakelijk zijn het roetfilter te vervangen*, wat al snel meer dan 1000 euro kost (voor een goed siliciumcarbide-filter). Je kunt het filter ook laten reinigen, wat ongeveer 3- à 400 euro kost. Hierbij wordt het roetfilter gedemonteerd, gebakken en uitgeblazen of doorgespoeld. Na reiniging zou het filter weer zo’n 100.000 km mee moeten kunnen. Als de oorzaak van het vollopen echter niet weggenomen wordt (bijv. slechte verbranding*), zal het filter weer snel vollopen. Een radicale oplossing is het verwijderen van het roetfilter, maar dat kan vanaf mei 2018 tot APK-afkeur leiden.

* De mogelijke oorzaken van roetfilterproblemen zijn uiteenlopend. Dit artikel is dan ook niet bedoeld als diagnose, maar meer als theoretische kennisdeling. Raadpleeg een garage voor een goede diagnose en oplossing.